تولید نایلون و آشنایی با انواع آن

نایلون انواع مختلفی داشته و در صنایع متفاوتی مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال نایلون شیرینگ در صنایع بسته بندی و یا فروشگاه ها مورد استفاده قرار گرفته و یا نایلون هایی با کاربری کشاورزی نیز تولید می گردد. همچنین از نایلون سه لایه نیز می توان در محافظت از سطوحی که نیاز لایه محافظ ضخیم دارند استفاده نمود.

برای اینکه بدانیم نایلون چیست و چه انواعی دارد بهتر است در ابتدا با تاریخچه آن و دستگاه هایی که به تولید نایون می پردازند آشنا شویم:

تاریخچه صنعت نایلون

گسترش صنعت نایلون پس از جنگ جهانی دوم در آمریکا برای محصولات نظامی از جمله چتر نجات، چادر، طناب و لاستیک به کار می رفت که با گذشت زمان متوجه قابلیت های بیشتر این ماده شدند. بعد از مدتی به علت کمبود ابریشم و نخ های طبیعی، این صنعت به کمک نساجی آمد و الیاف ترکیبی و نایلونی و کش سان برای تولید منسوجات به عنوان مثال جوراب، لیف، الیاف و به مرور زمان در پارچه ها و دیگر محصولات به کار رفت.

ماده اولیه تشکیل دهنده نایلون، پلی اتیلن بوده و در ساخت آن در بیشتر موارد از پلی اتیلن سبک استفاده می شود تا باعث گردد کالای ساخته شده نرم تر و شفاف تر باشد.

انواع نایلون از نظر جنس

نایلون در انواع مختلفی تولید شده که از نظر ترکیب شیمیایی، با شماره و عدد نام گذاری می شود و شامل موارد زیر می باشد:

نایلون 6 / 6.6 / 66

از نایلون 6 و 6.6 بیشتر در تولیدات صنایع نساجی، فرش و موکت استفاده می شود و از مهم ترین و پرکاربردترین آن ها به حساب می آیند.

از ویژگی های مشترک هر دو نوع می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• سختی، مقاومت و کشش بالا
• قابلیت ارتجاع
• مقاوم در برابر مواد اسیدی و بازی
• مقاوم در برابر سائیدگی
• مقاوم در برابر چین و چروک

همچنین به دلیل استحکام و مقاومت بالای نایلون 6 از آن در تولید و ساخت کالاهای زیر استفاده می کنند:

• در صنعت خودروسازی ( چرخ دنده، یاتاقان و. . . )
• تولید نخ بخیه جراحی
• برس مسواک
• در انواع مختلف ساز های موسیقی ( گیتار، ویولن و . . . )
• انواع طناب و رشته و انواع کابل ها
• لباس هایی که در آن ها کش باف به کار رفته مانند جوراب.

نایلون ۱ ۲ ۳، ۴ ۵ ۷

این مدل نایلون به صورت محدود و انحصاری تولید شده، به دلیل تحریم در بازار ایران موجود نبوده و تفاوت بین آنها در میزان حرارت و مقدار جذب رطوبت است. لازم به ذکر است نایلون شماره ۵ به صورت آزمایشگاهی تولید شده و فعلا کاربرد ندارد.

نایلون T6

این نوع نایلون از پلیمریزاسیون تراکمی بدست آمده، نصف آروماتیک و نصف آلیفاتیک می باشد. از ترکیبات تشکیل دهنده این نوع نایلون میتوان به نایلون ۶۶ و همچنین پلی استر اشاره نمود.

دسته بندی کاربردی نایلون

نایلون های امروزی به چند گروه تقسیم می شوند.

• نایلون ها در عرض متعادل
• نایلون های عریض و طویل
• نایلون های الیلافی
• نایلون پشت چسب دار
• نایلون رنگی
• نایلون سه لایه (به عنوان مثال سه لایه)

کاربردهای مختلف نایلون چیست؟

نایلون ها کاربرد های فراوانی دارند، بررسی کامل همه موارد مصرف آن ها، در این مطلب نمی گنجد؛ ما تنها به چند مورد به طور خلاصه اشاره می کنیم. اگرچه بیشتر تفاوت موجود در نوع کاربرد نایلون ها به عرض نایلون تولید شده باز می گردد که میتوانید از 20 سانتی متر یا 10 متر متغییر باشد.

نایلون بسته بندی و شیرینگ

یکی از اصلی ترین موارد کاربرد نایلون بسته بندی و محافظت از کالاهاست. امروزه برای بسته بندی بیشتر محصولات همانند حبوبات، خشکبار و… از نایلون استفاده می شود. همچنین در بسته بندی های بزرگتر از نایلون شیرینگ استفاده می گردد که می توان به صورت شیرینگ چاپی هم باشد.

صنعت ساختمان

معملوا از نایلون های ضخیم در این صنعت استفاده می گردد. برای مثال در فونداسیون و شناژ ساختمان سازی، بسته بندی محصولات مانند گج و همچنین نایلون های پوششی برای محافظت از سازه در برابر باران و… استفاده می گردد.

نایلون کشاورزی، باغبانی و گلخانه

از آنجایی که نایلون رطوبت را از خود عبور نمی دهد و قابلیت آن را دارد که در عرض های بیشتر تولید شود می توان از آن در صنعت کشاورزی و گلخانه نیز استفاده نمود. همچنین به دلیل اینکه قابلیت افزودن ترکیباتی همچون یو وی و ضد باکتری به نایلون فراهم است می توان از آن در ساخت و تولید نایلون کشاورزی نیز استفاده نمود. در گلخانه ها و بسته بندی علوفه در فضای باز نیز می توان از این تولیدات استفاده نمود.

استفاده در محصولات و صنایع مختلف

همچنین از نایلون می توان در صنایع مختلف نیز استفاده نمود. برای مثال در تولید دستکش های اتاق عمل، ساک دستی نایلونی ،صنایع حمل نقل مانند لوازم موتورسیکلت، قطعات خودرو هواپیما، قطار، علائم راهنمایی و رانندگی نیز از آن استفاده می شود.

انواع نایلون های تولیدی

نایلون پشت چسب دار

قطعا این نوع محصول را روی سطوح مختلفی مشاهده نموده ایم. هر نوع محصول تولیدی نو همانند تلویزیون، یخچال، ظروف آشپزخانه، قطعات داخلی خودرو، از جمله مواردی هستند که این محصول در آنها کاربرد فراوانی دارد. در تولید این نوع نایلون، یک طرف آنرا به چسب آغشته نموده و بسته به نوع نیاز، در ضخامت های متنوع آن را تولید می کنند تا با چسباندن آن بر روی سطوح محصولات و کالاها کشیده از خط و خش، گرد و غبار، نم و رطوبت، آلودگی ها، واکنش های فیزیکی و شیمیایی محافظت شود. به عبارت ساده تر می توان گفت که نایلون پشت چسب دار نوعی پوشش و کاور است.

لازم به ذکر است ضخامت این نایلون ها متفاوت بوده و ممکن است یک لایه، دو لایه، تا پنج لایه باشد. واضح است که هر چه تعداد لایه ها بیشتر باشد ضخامت نیز بیشتر است و در نتیجه مقاومت آن نیز بیشتر خواهد بود. اگرچه عموما از نوع نایلون سه لایه استفاده می شود. نایلون پشت چسب دار بیشتر به صورت رول ارائه می شود.

نایلون حباب دار

در این نوع نایلون از یک لایه ساده و یک لایه حباب دار به منظور ضد ضربه شدن استفاده می شود. برای بسته بندی های حساس و نرم مانند محصولات چوبی، شیشه ای، محصولات سنگی، چینی و سرامیکی که کالا نیاز به محافظت بیشتری دارد از این نوع نایلون استفاده می شود.

نایلون شیرینگ

برای پوشاندن و یا پک نمودن (یکی کردن چند کالا) تمام آن را با دستگاه مخصوص شیرینگ پوشش می دهند به طوری که می تواند محتویات داخل آن مشخص باشد. همچنین با استفاده از شیرینگ چاپی می توان بر روی بسته بندی انجام شده متن یا تصاویر مورد نظر را چاپ نمود.

نایلون کیسه ای مشکی

ماده اولیه این نوع نایلون، همراه با مستربچ بوده و اغلب از بازیافت نایلون های مصرف شده تولید می شود. کاربرد آن در صنایع دستی، مواد لازم در ساختمان سازی، لوله ها، خودروسازی و در لوازم خانگی است. این محصول بیشتر برای پوشش هایی که قرار است محتویات آن دیده نشود کاربرد دارد. به عنوان مثال برای کیسه زباله، بسته های پستی و کیسه های حمل جسد از آن استفاده می شود.

واکنش های محیطی نایلون (اولین محصول پلیمری)

اگرچه نایلون کاربردهای مختلفی داشته و برای بشر بسیار کاربردی است اما در عین حال می تواند برای محیط زیست نیز بسیار مضر باشد. در اینجا به معایب و مزایای استفاده از نایلون ها می پردازیم.

فواید استفاده از نایلون

• ماندگاری: .
• افزایش تولید محصولات جامد: با ایجاد تحول در صنعت بسته بندی، باعث افزاش تولید و کاهش قیمت محصولاتی همچون پوشاک، لوازم کاربردی، ماشین، تولیدات بهداشتی و داروها شده است.
• محافظت از درختان: قبلا برای بسته بندی محصولات از کاغذ استفاده می شد که این امر باعث قطع درختان می شد. استفاده از نایلون در بسته بندی موجب کاهش قطع درختان می شود.
• صنعت حمل نقل: همانطور که گفته شد در بسیاری از محصولات داخلی و خارجی، ماشین ها و هواپیما و… از این محصول استفاده می شود.
• تجهیزات نظامی: در تولیدات نظامی بسیار پر کاربرد می باشد.
• صنعت تبلیغات: نایلون می تواند مانند شیشه شفاف بوده و در عین حال نیز انعطاف پذیری داشته باشد. به همین منظور با چاپ نایلون تبلیغاتی و همجنین چاپ روی پلاستیکی می توان به تبلیغ محصولات و خدمات پرداخت. استفاده از ساک دستی نایلونی یکی از مواردی است که کاربرد فراوانی دارد. همچنین چاپ نایلون فروشگاهی نیز در این صنعت بسیار کاربرد دارد.
• قابلیت بازیافت و استفاده مجدد: جنس پلیمر از ماندگاری بالایی در طبیعت برخوردار است، به همین دلیل مانند دیگر زباله ها به سرعت قابل تجزیه نبوده و نیاز به زمان طولانی برای جذب در محیط دارد. از این رو با توجه به بازیافت پذیر بودن پلیمر، می توان آن را در مراکز بازیافت ذوب نموده، مجددا به چرخه تولید بازگرداند و محصولات ارزانتری تولید کرد.
• افزایش تولید و قابل دسترس میوه و سبزی: وجود گلخانه های متعدد امروزی مدیون تولید نایلون های عریض است. به لطف نایلون های کشاورزی یووی دار تولید انواع میوه ها و صیفی جات در هر فصلی از سال و در هر منطقه جغرافیایی امکنپذیر شده است.

مضرات نایلون

• تولید گاز های گلخانه ای: تولید نایلون باعث ایجاد اکسید نیتروژن می شود. یک گاز گلخانه ای که ۳۰۰ برابر از دی اکسید کربن قوی تر است.
• آب: تولید نایلون یک فرآیند بسیار تشنه است. مقدار زیادی آب برای خنک سازی استفاده می شود که علاوه بر زیاد بودن میزان آب مصرفی، این آب می تواند منبع آلودگی محیط زیست نیز باشد.
• مصرف انرژی بالا: تولید نایلون یک فرآیند بسیار انرژی زا بوده و نیاز به ذوب و حرارت دارد. به همین دلیل باعث گرم شدن کره زمین و تخریب محیط زیست می شود.
• تجزیه ناپذیر بحران زیست محیطی: امروزه تولیدات نایلونی به دلیل تنوع کاربرد آن، افزایش داشته که همین امر سبب تولید زباله های نایلونی شده است. از آنجایی که ترکیبات نایلونی، عمر بالایی دارند قابل تجزیه در خاک نبوده و باعث ایجاد بحران های زیست محیطی برای جانداران خشکی و دریا شده است.